دپارتمان آینده پژوهی بیمه سلامت

مقدمه

ایران با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک، ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک خود، همواره مد نظر قدرت‌های جهانی بوده است. بسیاری از قدرت های بین المللی سالها تلاش کرده اند با دستیابی به این پهنه گسترده و ویژه جغرافیایی از مزایای آن بهره گیری کنند. شاید نخستین شکل از این سوء استفاده ها به دوره قبل از صفویه و اشغال جزایر و سواحل جنوبی ایران بر می­گردد. مردم ایران همواره تلاش کرده اند با تمام توان مانع زیاده خواهی بیگانگان شوند. شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی به عنوان یکی از شعار های اصلی در نهضت مردم ایران مطرح بوده است. همین استقلال طلبی ملی باعث شده بیگانگان نیز توان خود را معطوف به ناموفق نشان دادن استقلال نمایند. تا شاید بتوانند از این رهگذار به دوران وابستگی قبل بازگردند و منابع عظیم و ارزشمند مردم ایران را به تاراج ببرند.

در سالهای پس از انقلاب چند تجربه نا موفق اقدام نظامی علیه استقلال طلبی مردم ایران مانند حادثه حمله نظامی ایالات متحده در طبس و یا جنگ 8 ساله تحمیلی هرگز نتوانست در عزم و اراده مردم خللی وارد کند. این مساله باعث شد دشمن به جنگ اقتصادی به عنوان یکی از روش های آزمایش شده جهت مقابله با خواست ملت ها متکی شود.

جنگ اقتصادی جلوه های متفاوت و مختلفی دارد. معمول ترین شکل های آن 1) از بین بردن زیرساخت های اقتصادی با حمله نظامی 2) جنگ نظامی برای از بین بردن منافع اقتصادی 3) استفاده از ابزارهای اقتصادی برای آسیب به اقتصاد می باشد. به نظر می رسد نیاز به تفصیل نیست چرا که هر سه روش جنگ اقتصادی در سال های بعد از انقلاب اسلامی به شکل واضحی علیه ملت ایران صورت گرفته است و این مساله برای تمامی متفکران در دنیا امری بدیهی است. حمله های گسترده عراق به کارخانجات و صنایع و پالایشگاه های ایران در جهت از بین بردن زیر ساخت های اقتصادی و تلاش برای نا امن کردن تاسیسات استخراج و فروش نفت ایران تلاشی ناموفق برای از بین بردن منافع اقتصادی کشور و کاهش سهم ایران از بازار بین المللی نفت بود. مورد سوم نیز تحریم های اقتصادی علیه مردم ایران است. بسیار جالب توجه است نخستین تحریم های اقتصادی مربوط به دوره دولت ملی دکتر مصدق و بعد از تلاش های ایشان، ملی شدن صنعت نفت اتفاق افتاد. و بعد از آن از نخستین ماه های پیروزی انقلاب به بهانه های گوناگون تحریم های اقتصادی علیه مردم ایران وضع شد.

به نظر می رسد با توجه به توان نظامی، مهم ترین تهدید پیش روی ایران در سال های آینده همچنان جنگ اقتصادی باشد. همین موضوع باعث شده تئوری های مختلفی برای مقابله با این نبرد گسترده در نظر گرفته شود. الگوهایی که در کشور های مختلف دنیا به اشکال مختلف اجرا شده اند و تجربیات متفاوتی ایجاد کرده اند. در ایران سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در بهمن ماه 1392به عنوان روش مبارزه با جنگ اقتصادی معرفی شد.

نویسندگان: محمد جعفری سیریزی، رسول نهری، جواد زینلی، رضا مرادی، اسماء صابر ماهانی

در صورت نیاز به این کتاب با ایمیل زیر مکاتبه نمایید.

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

• قبلی
• بعدی